Pruritus - Symptomen, oorzaken en behandeling

Pruritus is de medische term voor jeuk die de neiging tot krabben veroorzaakt. Jeuk is over het algemeen geen ernstige aandoening, maar het kan ongemakkelijk zijn en leiden tot zweren en infecties.

Pruritus is een symptoom op de huid als gevolg van een bepaalde ziekte of aandoening. Hoewel het op de huid voorkomt, wordt jeuk niet alleen veroorzaakt door huidziekten, maar kan het ook worden veroorzaakt door problemen in andere organen of orgaansystemen.      

Hoewel het alle leeftijdsgroepen kan treffen, komt pruritus vaker voor bij ouderen. Dit komt omdat de huid de neiging heeft om met het ouder worden droger te worden.

Oorzaken van pruritus

Pruritus is geen ziekte, maar een symptoom van een andere ziekte of aandoening. Jeuk treedt op wanneer de zenuwen die jeuksignalen in de huid doorgeven, worden gestimuleerd en deze signalen naar de hersenen sturen.

Er zijn verschillende aandoeningen die jeuk kunnen stimuleren. Toch is de oorzaak van jeuk soms moeilijk te achterhalen.

Op basis van het aangetaste lichaamsdeel kan jeuk worden onderverdeeld in twee soorten, namelijk:

Lokale jeuk

Lokale jeuk is jeuk die alleen in bepaalde delen van het lichaam voorkomt. Dit type jeuk treedt meestal op als gevolg van irritatie of ontsteking in het gebied van de huid. Naast jeuk veroorzaakt pruritus meestal huiduitslag.

Het volgende is een verdere uitleg van de oorzaken van gelokaliseerde pruritus:

1. Pruritus door huidaandoeningen

Gelokaliseerde pruritus treedt meestal op als gevolg van een ziekte of aandoening van de huid. Enkele huidziekten die jeuk kunnen veroorzaken, namelijk:

  • Droge huid (xerose)
  • Roos
  • Netelroos (netelroos)
  • Psoriasis
  • Atopische dermatitis (eczeem)
  • dermatitis herpetiformis
  • Seborrheic dermatitis
  • Lichen planus
  • Bulleuze pemfigoïd
  • Miliaria (stekelige hitte)
  • Pityriasis rosea

2. Jeuk door infectie

Huidinfecties kunnen ook plaatselijke pruritus veroorzaken. Er zijn verschillende oorzaken van huidinfecties, namelijk:

  • Virale infecties, zoals herpes zoster
  • Parasitaire infecties, zoals schurft, luizen en cutane larve migrans
  • Schimmelinfecties, zoals watervlooien, candidiasis en ringworm
  • Bacteriële infecties, zoals folliculitis en impetigo

3. Jeuk door allergieën of irritatie

Lokale pruritus kan het gevolg zijn van allergieën of huidirritatie. Sommige dingen die allergieën of huidirritatie kunnen veroorzaken zijn:

  • Badzeep met agressieve chemicaliën, zoals geur- en wasmiddelen
  • Cosmetische ingrediënten, zoals parfum, haarverf en nagellak
  • Metaal op sieraden
  • Kledingmaterialen, zoals wollen stoffen
  • Gebruik van zalven

4. Jeuk door bepaalde blootstellingen

Lokale pruritus kan ook optreden als gevolg van blootstelling aan de omgeving, waaronder:

  • Direct zonlicht
  • Droge lucht
  • Koude lucht
  • Krassen (veroorzaken dermatografie)
  • Insectenbeten

Gelokaliseerde pruritus kan ook optreden als er geen zichtbare huidproblemen zijn. Deze aandoening wordt meestal veroorzaakt door een verstoring in de zenuwen die jeuksignalen doorgeven in het gebied of langs de manier waarop deze zenuwen naar de wervelkolom reizen. Voorbeelden van aandoeningen die dit type jeuk kunnen veroorzaken zijn: multiple sclerose en beknelde zenuwen.

Systemische jeuk

Systemische jeuk veroorzaakt jeuk over het hele lichaam. Deze vorm van jeuk ontstaat niet door een huidaandoening, maar door een storing in het systeem in het lichaam. Sommige van deze aandoeningen zijn:

  • Allergie voor medicijnen, zoals aspirine en opioïden
  • Stofwisselingsstoornissen, zoals chronisch nierfalen en leverziekte
  • Bloedaandoeningen, zoals bloedarmoede door ijzertekort en polycythaemia vera
  • Endocriene aandoeningen, zoals schildklieraandoeningen en diabetes mellitus
  • Kanker of tumoren, zoals Hodgkin-lymfoom, leukemie en tumoren in de longen, darmen of hersenen
  • Virale infecties, zoals HIV en hepatitis C
  • Hormonale veranderingen als gevolg van zwangerschap of menopauze
  • Gebruik van medicijnen, zoals ACE-remmers
  • Psychische stoornissen, zoals depressie, angststoornissen, obsessief-compulsieve stoornis (OCS) en trichotillomanie

Pruritus risicofactoren

Er zijn verschillende factoren die het risico op jeuk kunnen vergroten, namelijk:

  • oude leeftijd
  • Lijdend aan allergieën, eczeem of astma
  • Een zwak immuunsysteem hebben, bijvoorbeeld door hiv/aids of kanker
  • Is zwanger
  • Lijdend aan nierfalen of dialyse ondergaan
  • Diuretica gebruiken

Symptomen van pruritus

Het belangrijkste symptoom van jeuk is een jeukend gevoel op de huid. Jeuk kan alleen voorkomen in bepaalde delen van het lichaam, zoals de hoofdhuid, armen en benen. Jeuk kan echter ook over het hele lichaam worden gevoeld.

Daarnaast zijn er ook andere symptomen die gepaard kunnen gaan met het optreden van jeuk. Afhankelijk van de ziekte of aandoening die pruritus veroorzaakt, kunnen de bijbehorende symptomen variëren, waaronder:

  • roodachtige huid
  • Krassen
  • Hobbels, vlekken of blaren
  • Droge tot gebarsten huid
  • Dikke of schilferige huid

Symptomen kunnen lang aanhouden en erger worden. De jeuk kan erger worden als er wordt gekrabd, waardoor de patiënt wil blijven krabben.

Wanneer naar de dokter?

Raadpleeg uw arts als u ernstigere symptomen van pruritus ervaart, zoals:

  • Jeuk houdt meer dan 2 weken aan en wordt niet beter, zelfs niet na een behandeling
  • Jeuk is zo ernstig dat het de dagelijkse activiteiten verstoort, waardoor je wakker wordt uit de slaap of 's nachts moeite hebt om in slaap te vallen
  • Jeuk verschijnt plotseling zonder duidelijke oorzaak
  • Jeuk komt over het hele lichaam voor
  • Jeuk met andere symptomen, zoals gewichtsverlies, koorts, nachtelijk zweten, veranderingen in plassen of stoelgang, vermoeidheid en angst als gevolg van het ongemak veroorzaakt door jeuk

Als de toestand na 3 maanden behandeling door een arts nog steeds niet verbetert, moet een onderzoek bij een internist worden uitgevoerd om de aanwezigheid van ziekten of andere aandoeningen die pruritus kunnen veroorzaken, op te sporen.

Diagnose van pruritus

De diagnose pruritus kan worden gesteld door vragen te stellen over de ervaren symptomen en de medische geschiedenis van de patiënt. Er zal ook een grondig lichamelijk onderzoek worden uitgevoerd om de conditie van de huid uit de eerste hand te zien.

Indien nodig zal de arts verdere tests uitvoeren om de diagnose te bevestigen. Enkele van de inspectiemethoden die kunnen worden uitgevoerd zijn:

  • Allergietest, om te zien of de jeuk wordt veroorzaakt door een allergeen.
  • Bloedonderzoek om aandoeningen op te sporen die jeuk kunnen veroorzaken, zoals bloedarmoede, schildklier-, lever- of nieraandoeningen.
  • Scantests, zoals röntgenfoto's van de borst, om vergrote lymfeklieren te detecteren.
  • Uitstrijkje om de oorzaak van jeuk vast te stellen door een uitstrijkje te nemen van de jeukende huid en dit in het laboratorium te onderzoeken.
  • Huidbiopsie, om de toestand van het jeukende huidweefsel te zien door een huidmonster te nemen en dit met een microscoop te onderzoeken.

Pruritus behandeling

Behandeling van pruritus is gebaseerd op de oorzaak en de ernst van de patiënt. Milde jeuk kan over het algemeen worden behandeld met onafhankelijke inspanningen thuis, zoals:

  • Gebruik van vochtinbrengende crèmes of lotions, vooral die met calamine of menthol, om jeuk te verlichten en een droge huid te voorkomen
  • Antiroosshampoo gebruiken om jeuk op de hoofdhuid te verlichten
  • Gebruik zonnebrandcrème om zonnebrand en huidbeschadiging door blootstelling aan de zon te voorkomen
  • Gebruik van badzeep en mild reinigingsmiddel om irritatie van de huid te voorkomen
  • Neem een ​​bad met warm water (geen heet water), om jeuk te verlichten
  • Vermijd bepaalde kledingmaterialen die jeuk kunnen veroorzaken, zoals wol en synthetische stoffen
  • Vermijd de hitte en gebruik airconditioning en bevochtiger, om de omgeving koel en vochtig te houden
  • De jeukende huid samendrukken met een koude doek of ijsblokjes, om jeuk te verlichten zonder de huid te hoeven krabben
  • Vermijd medicijnen die allergieën of jeuk op de huid kunnen veroorzaken
  • Vermijd krabben aan het jeukende gebied door het gebied te bedekken
  • Meditatie of counseling met een psycholoog, om eventuele stress of angst die je ervaart te beheersen
  • Ervoor zorgen dat het lichaam voldoende rust krijgt

Als de jeuk ondanks bovenstaande stappen niet verbetert, is het raadzaam om een ​​arts te raadplegen. Behandelingen die kunnen worden gegeven zijn onder meer:

  • Corticosteroïdencrème, om jeuk en roodheid van de huid te verlichten
  • Antihistaminica, voor de behandeling van jeuk veroorzaakt door urticaria
  • Tricyclische antidepressiva, zoals doxepine, om chronische jeuk te behandelen, zelfs als er geen symptomen van depressie zijn
  • Fototherapie met blootstelling aan ultraviolet licht om jeuk te verminderen
  • Cognitieve gedragstherapie, om patiënten te helpen omgaan met stress of psychische problemen die pruritus veroorzaken

Als bekend is dat de jeuk die de patiënt ervaart een symptoom is van een andere ziekte, zal de behandeling verwijzen naar de behandeling van de ziekte. Er worden echter ook actuele medicijnen zoals calaminelotion of corticosteroïdencrèmes gegeven om jeuk te verlichten.

Jeukcomplicaties

Jeuk kan zeer storend zijn en de kwaliteit van leven van de patiënt verminderen. Daarnaast kunnen er ook complicaties optreden als de patiënt aan de jeukende huid blijft krabben. Deze complicaties zijn onder meer:

  • Wond
  • Infectie
  • Lichenificatie (verdikking van de huid)
  • Neurodermitis (lichen simplex)
  • Prurigo
  • Zwarte littekens

Pruritus preventie

Jeuk kan worden voorkomen door de onderliggende oorzaak te vermijden. Bij mensen met een allergie kan jeuk worden vermeden door allergietriggers te vermijden of door regelmatig allergiemedicatie te nemen. Ondertussen kan het onder controle houden van de bloedsuikerspiegel bij diabetici pruritus voorkomen.

Bovendien kan het handhaven van een gezonde en schone huid ook pruritus voorkomen. Enkele dingen die gedaan kunnen worden zijn:

  • Eet een gezond en uitgebalanceerd dieet
  • Voldoe aan de vochtbehoefte van het lichaam
  • Gebruik regelmatig een vochtinbrengende crème om een ​​droge huid te voorkomen
  • Gebruik warm water bij het douchen, geen warm water
  • Zonnebrandcrème gebruiken

$config[zx-auto] not found$config[zx-overlay] not found